KHẨU NUA PÌ PẾT, SẢN PHẨM AN TOÀN CỦA XÃ CẨM GIÀNG

0

Nếp cái là tên gọi chung của lúa nếp thuộc họ nếp hạt to, tròn, trắng và đều hạt được gieo trồng vào khoảng tháng cuối tháng 5, đầu tháng 6 dương lịch hàng năm. Trong nếp cái còn có nhiều tên gọi riêng khác nhau như; khẩu nua Pái, khẩu nua Lương, khẩu nua Pì pết…

 Lúa nếp cái được ông bà ta gieo trồng chủ yếu là để phục vụ vào các ngày lễ, ngày tết, đặc biệt là nguyên đán và tết vu lan hằng năm. Nhưng được ưa chuộng và là loại lúa ngon nhất vẫn là lúa khẩu nua Pì pết.

Lúa nếp được bà con nông dân hái từng bông, tránh để lẫn với lúa tẻ rồi buộc thành từng bó và treo lên gác nhà, lên sào…treo ở nơi thoáng không khí, có gió lùa, lúa sẽ được phơi khô từ từ, khi nào ăn, gia đình có việc hỷ hoặc đến ngày lễ tết thì mới đem xuống đập, tuốt, xay sát ra để dùng.

Qua đánh giá đánh giá năng xuất hằng năm lúa Pì pết đạt năng xuất từ 45 – 49 tạ/ha.

Một số hình ảnh thu hoạch lúa khẩu nua Pì pết

Khẩu nua “Pì pết” là tiếng tày, dịch ra tiếng phổ thông là “mỡ vịt”. Khẩu nua Pì Pết được trồng chủ yếu ở xã Cẩm Giàng và một số xã phía Bắc huyện Bạch Thông. Hạt gạo to, trắng ngần, đều, tỷ lệ tấm thấp. Khẩu nua Pì pết khi được nấu hoặc đồ lên có mùi vị thơm, ngon ngọt, mềm dẻo. Đặc biệt nhìn hạt xôi bóng, mỡ màng như mỡ vịt.

           Hằng năm vào dịp tết, người Tày xưa thường chọn loại khẩu nua Pì Pết là nguyên liệu chủ yếu dùng để làm các món ăn như: xôi, bánh chưng, bánh dầy, bánh khảo, khẩu sli…để dâng lên Thần linh, bàn thờ tổ tiên xin cầu phúc, cầu an cho mọi nhà, cầu cho gia đình được khoẻ mạnh, gặp nhiều may mắn, cầu cho năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, năm mới phát triển hơn năm cũ.

Ngày nay, gạo nếp đã được chế biến thành hàng hóa như; cơJm cháy, bánh gio, bánh nướng, bánh rán…sản xuất thành các sản phẩm bán ra thị tJrường được nhiều người tiêu dùng đón nhận.

Khẩu nua Pì pết đã được cấp bao bì

Lúa nếp cái được người dân duy trì gieo trồng cho đến ngày nay, đặc biệt là lúa nếp khẩu nua Pì pết. Năm 2022 – 2023, UBND Cẩm giàng đã chỉ đạo bà con nông dân trồng và tiếp tục mở rộng diện tích lúa nếp Pì pết để phát triển thành hàng hóa. Cuối năm 2022 đã được Chi cục Trồng trọt, bảo vệ thực vật và quản lý chất lượng tỉnh Bắc Kạn đánh giá và công nhận lúa nếp Pì pết là sản phẩm an toàn của xã Cẩm Giàng.

Nông Chuyên